Brigandine-project ~ DEEL 5
Brigandine-fragmenten ontdekt in het Archeologiedepot 's-Hertogenbosch
Behalve in de depots van Amsterdam en Rotterdam bleven brigandine-plaatjes elders onvindbaar.
De Bossche depotbeheerder Bart van Gils nodigde zijn R'damse collega Peter Kalkman uit voor een werkbezoek. Dus toen Peter Kalkman op 29 maart 2022 daar brigandine-plaatjes tegenkwam waren zij aangenaam verrast. Wat Peter zag, overtrof zijn verwachtingen. Wat hij precies in dit depot zag?
Behalve in de depots van Amsterdam en Rotterdam bleven brigandine-plaatjes elders onvindbaar.
De Bossche depotbeheerder Bart van Gils nodigde zijn R'damse collega Peter Kalkman uit voor een werkbezoek. Dus toen Peter Kalkman op 29 maart 2022 daar brigandine-plaatjes tegenkwam waren zij aangenaam verrast. Wat Peter zag, overtrof zijn verwachtingen. Wat hij precies in dit depot zag?
Archeoloog Peter Kalkman, beheerder van het Rotterdams archeologiedepot, kwam op werkbezoek in 's-Hertogenbosch.
|
Het Bossche archeologiedepot is gevestigd in het Groot Tuighuis, kerk in de middeleeuwen voor pelgrims op weg naar Santiago de Compostella.
|
Archeoloog Bart van Gils, beheerder van het Bossche archeologiedepot, nodigde op 29 maart 2022 zijn collega uit voor een werkbezoek.
|
Brigandine-plaatje of géén brigandine-plaatje, dat is de kwestie... / foto's © Ton Rothengatter
|
vlnr: Peter Kalkman en Bart van Gils bekijken in het Lab van het Archeologiedepot in 's-Hertogenbosch de metaalvondsten die mogelijk brigandine-plaatjes bevatten.
Zeker niet om het spannend te maken, blijken de eerste kleine doosjes, waarin de metalen voorwerpen afzonderlijk zijn verpakt, alleen delen te bevatten van ijzeren handschoenen.
Conflictarcheologie jazeker, maar helaas toch geen brigandine-plaatjes. De spanning loopt op als de kartonnen doos na verloop van tijd voor meer dan de helft leeg is en de twijfel toeslaat. |
|
Verrassing...!
Opluchting alom als eindelijk een klein fragment wel degelijk een brigandine-plaatje zou kunnen zijn. Dan blijkt uit de overgebleven doosjes het een na het andere fragment te voldoen aan de specificaties. Hoe mooi is het als er zelfs één bij is waarin de klinknagels nog op hun plek zitten met zoveel ruimte ten opzichte van het plaatje dat Peter Kalkman aangeeft dat hier géén laagjes stof tussen zaten, maar mogelijk leer. Brigandines met leer aan de buitenkant bestonden gewoon!
|
Nog een bijzonder stuk
Het onderzoek gaat in eerste instantie natuurlijk niet verder dan een oculaire inspectie. Uitzonderlijk lijkt de vondst van een fragment een knik vertoont, waarvan Peter de kans groot acht dat dit ter hoogte van de taille heeft gezeten. (afb. linksonder). Gezien de formaat is het bijna onmogelijk dat dit zowat bij het polsgewricht zat. In het kapitaal (afb. rechtsonder) zit bij de taille een rij nagels waarvan je inderdaad kunt vermoeden dat de verborgen plaatjes ook zo'n knik hebben. |
Een ijzeren plaatje met klinknagels van een brigandine, ca. 1350-1450. Foto / © Peter Kalkman, 2022-03-29.
|
Roman Missal, 1370, Bologna. Avignon BM / Livrée Ceccano, ms. 136 f327v-2
|
Vermoedelijke datering van de vondsten
Peter veronderstelt dat het taille-stuk vóór het midden van de 15de eeuw te dateren is, mogelijk zelfs vóór 1400. Grofweg tussen 1350 - 1450. Via het vondstnummer kijkt Bart in de database na of bij de gerelateerde keramiekvondsten gedateerde stukken zitten. Dan blijkt de keramiek met dit nummer nog niet geanalyseerd te zijn. Gelukkig is er wel een globale datering voorhanden aan de hand van de overige metalen voorwerpen, zoals pelgrimstekens. En die klopt met de veronderstelling van Peter: 1350 - 1450. Op termijn volgt nader wetenschappelijk onderzoek. Wordt vervolgd...
Click Brigandine-project 1 / Click Brigandine-project 2 / Click Brigandine-project 3 / Click Brigandine-project 4
MET DANK AAN ONZE GEWAARDEERDE PARTNERS BIJ DIT MEESTERLIJKE PROJECT
Het Brigandine-project is mogelijk gemaakt dankzij de gastvrijheid van Kasteel Ammersoyen, de genereuze hulp van Geldersch Landschap & Kasteelen en de financiële ondersteuning van de stichting De Roos-Gesink alsmede de buitengewone bijdrage van het Fonds Cultuurparticipatie in het kader van de regeling Archeologieparticipatie.
Het Brigandine-project is mogelijk gemaakt dankzij de gastvrijheid van Kasteel Ammersoyen, de genereuze hulp van Geldersch Landschap & Kasteelen en de financiële ondersteuning van de stichting De Roos-Gesink alsmede de buitengewone bijdrage van het Fonds Cultuurparticipatie in het kader van de regeling Archeologieparticipatie.
