- Nieuws
- Welkom
- Het Woud
-
Ambachten
- Alchemist
- Ambachtelijk St. Thomas Gilde >
- Bandweven >
- Bier brouwen
- Bode >
- Bontwerker >
- Boog maken
- Borduurwerk >
- Bourrelet maken
- Breien >
- Couvre-chef maken
- Drievingerwant
- Geneeskruiden
- Hoeden maken >
- Hout bewerken >
- Juwelier >
- Kaartweven
- Koperslager >
- Lantaarnmaker
- Leerwerk >
- losse mouwen
- Maliënmaker
- Mandenmaker
- Marktkooplui
- Ondergoed
- Pottenbakker >
- Riemensnijder
- Schilder
- Schoenmaker >
- Schrijver
- Tekenaar met zilverstift
- Tenten maken
- Torenblazer
- Trippenmaker
- Tuigenmaker >
- Wapensmid >
- Weven
- Wol verven
- Ark van Noach
-
Erfgoedbreed
- Aaltense Goor
- Achterhoekse vlag
- Buitenmuseum Lochem
- Cruydthof Ammersoyen
- Emilie und Hans Stratmans Stiftung
- Ere wie ere toekomt
- Heggenvlechters
- Heroïsche heilige
- Icoonlandschap 4
- Klooster Sibculo
- Kracht van kronieken
- Kroonluchter top 100
- Kruidentuin Stein
- Middeleeuwen in scherven
- Nijenbeek kasteelruïne
- Paradijstuin
- Roots of the Queen
- Stad Staverden
- De Hoge Berg, Texel
- De rode ridder
- De eenhoorn achterna
- Wapentableau
- Erepodium Maelwael
- Evenementenarchief
- Gouda 750 jaar Stad
- Getijdenboek
- Hertog Willem
- Historie van Gelre
-
Maelwael Lymborch
- Beeldtaal
- Crécy 1346
- Cryptisch schrift >
- Driekoningen
- Gebarentaal
- Gebr.van Lymborch
- Grassi's schetsboek
- Gulzigheid
- Handschoenen
- Hernoemd tot Van Lymborch
- Kindermoord
- Koudste maand
- Maand van Mars
- 1 Mei - lenterit
- Muzikaal onthaal
- Nieuwjaarsdag
- Nijmegen ca. 1400
- Paard en mens
- Pelgrimskruik
- Profiel-portretten
- Sergent d'armes.
- sprekende kleuren
- Steenbok
- toernooischild
- Valkenjacht vlnr
- Veelzijdige paarden
- Wanten
-
Maria van Gelre
- Jaarboek Kostuum 2019
- Biografie Marie d'Harcourt
- Ceintuur geborduurd
- Bruidsschat op de pof
- Eelt op je knieën
- Eerste Kerstdag
- Engelen bij Maria
- Gebedenboek Maria van Gelre
- Hand van de meester
- Hermelijn
- Hofmakerij in Gelre
- Hortus conclusus
- Houppelande
- Houppelande ontleed
- Imitatio Mariae
- Mariabeeld Renkum >
- Maria van Gelre on tour >
- Maria van Gelre's ceintuur
- Maria van Gelre's kerkschat
- Maria van Gelre's gordel
- Onder de loep nemen
- Paard en tuig
- Parel symboliek
- Pluim op je hoed
- Reinald IV
- Riem onder het hart
- Rozet van parels
- Ten voeten uit
- Zo blank als sneeuw
- Media
-
Onderzoek
- bellenville ook gelders
- Charles d'Orléans >
- DNA & eiwit research
- DNA / eiwit research 2
- Donor onbekend
- Elburg ideaalstad
- Festina lente
- Gouden zegel Karel IV
- Handgebaar
- Het Middeleeuwse Banket
- honi soit qui mal y pense
- In amazonezit
- Kroniek van Froissart
- Laudate
- Maria van Brabant
- Meisje met de parel
- Herder met hoorn
- Midwinterhoorn
- Sint Nicolaas
- Stekeligheden
- Vlindermadonna van dichtbij
- Vorstelijke bontmuts
- Vroom keramiek
- Wat een kers niet vermag
- Personages
- Projecten 2005-22
-
Publicaties
- Catalogus 'Ik, Maria van Gelre'
- Edelman Bedelman
- De gebroeders Van Limburg
- Guillaume Machaut
- Grondleggers schilderkunst
- De hand van de meester
- Jaarboek 2023
- Jaarboek Gelre CXI
- Kastelen in Gelderland
- Maelwael Van Lymborch
- The making of... Magazine 600
- Maria van Gelre 1380-1429
- Middeleeuws koken >
- Negen Besten
- Op reis en aan tafel met Katherina van Kleef 1417
- Stoute schoenen
- Het verleden op je bord
- Het Woud der Verwachting
- Ridders van Gelre >
- Symbolen van Gelre
- Valkenjacht
- Voor het noenmaal..
- Donateur worden
- Contact
- Nieuwsbrief
Hoe oud is de Midwinterhoorn?
Midwinterhoorns weerklinken tussen de boerenhoeven op Erve Eme
In het intieme openluchtmuseum
Erve Eme in Zutphen weerklonk donderdagmiddag 29-XII-2016 het stemmig geluid van houten hoorns. Midwinterhoorns die als twee druppels water lijken op de hoorns in het Utrechts Psalter bij psalm 150. Dit psalmboek werd omstreeks 830 geschreven en is verlucht met tekeningen in de Abdij Hautvillers in de buurt van Reims. Karel de Grote, Keizer van het Heilige Roomse Rijk, overleed in 814. Dit prestigieuze werk is waarschijnlijk ca. 825 als vorstelijk geschenk voor zijn zoon Lodewijk de Vrome gestart. Kleinzoon Karel de Kale zou het boek ook in bezit gehad hebben. Klik voor nadere informatie op: Utrechts Psalter... |
Bijgeloof & heidendom
Er is geen schriftelijk bewijs dat de midwinterhoorn al in gebruik was in de Middeleeuwen. Hoorns die in het Utrechts Psalter zijn afgebeeld, staan in de Latijnse tekst als TUBAE vermeld. In een ander kerkelijk document uit dezelfde eeuw: de Indiculus superstitionum et paganiarum komt het verbod op het blazen van hoorns voor. De Indiculus hoort bij de Utrechtse Doopformule en omvat diverse verboden. De hoorn heet hier evenwel CORNU. Een hoorn van een dier, bijvoorbeeld van een os. Als iemand Christen werd en zich liet dopen, beloofde hij het heidendom af te zweren. |
Heidens kabaal
Bij het uitroeien van heidense en bijgelovige praktijken maakten de bisschoppen kennelijk bezwaar tegen het blazen op dierhoorns. In de praktijk blies men op hoorns om de Wilde Jacht van Wodan met heidens kabaal te ondersteunen. Alles wat lawaai kon maken, werd ingezet om Wodan te helpen de vraatzuchtige wolf Fenrir weg te jagen, die van plan zou zijn om de zon op te eten. Om de terugkeer van de zon te bevorderen waren al deze middelen geoorloofd. Vanuit de volkskunde betogen geleerden dat carbidschieten en het afsteken van vuurwerk met Oud&Nieuw te herleiden is tot dit oude gebruik. |
Tal van overeenkomsten
Musicus Norbert Kunst uit Lochem, die gespecialiseerd is in middeleeuwse en Renaissance muziek, wijst op de houding van de diverse blazers. Vooral die van de handen zijn hem opgevallen. Frappant is de overeenkomst met de wijze waarop in het Psalter de blazers staan en de hoorn vatten en midwinterhoornblazers hun hoorn hanteren en de houding waarin zij blazen. Hij leidt hieruit af dat de kunstenaar(s) de hoornblazers geweldig goed hebben kunnen observeren. "Dit verzin je niet, dit moet je gezien hebben!" |
Aberdeen Bestiary verbeeldt omstreeks 1200 de slapende herder versus de sluipmoordenaar
Herder met hoorn
Op de miniatuur links uit de Aberdeen Bestiary uit ca. 1200 zit een herder te slapen, terwijl een wolf komt aansluipen die het op zijn schapen heeft voorzien. De herdershond staat grommend op het dak van de schapenstal, maar of hij de wolf weet af te schrikken? In zijn linkerarm houdt de herder zijn hoorn geklemd, kennelijk van hout en ook gekuipt, Als hij blaast, zal het ondier wegvluchten in de nacht vanwaar hij kwam en de arme schapen met rust laten. |