Keeshond

Meegereisd op een kogge - zichtbaar op het stadszegel van Amsterdam

Legende over het ontstaan van Amsterdam

Het hondje speelt in de ontstaansgeschiedenis van het dorp dat zou uitgroeien tot de wereldstad Amsterdam een hoofdrol. Ook al zou het niet waar zijn, het is wel een mooi verhaal. De keizer wendde zich eens tot de bisschop van Utrecht over de heidense Friezen die zo nodig bekeerd moesten worden. Het zou goed zijn als de bisschop daar eens tijd voor zou vrijmaken. Maar de reputatie van de Friezen bracht de bisschop ertoe erheen te gaan zonder zich bekend te maken. Toen de Friezen ontdekten wie in Stavoren voet aan land had gezet, voelden zij zich bedrogen, bonden de bisschop aan de mast van een schip, maakten het roer onklaar en stuurden het de zee op. Iemand, Wolfger geheten, kon dit niet machteloos aanzien en sprong aan boord, gevolgd door zijn hondje die hij uit het water viste en meenam. Het werd nacht en er stak een razende storm op, het schip werd de speelbal van de golven. Voordat het licht werd, spoelde de hond overboord. Na verloop van tijd hoorden de mannen de hond blaffen. Die kon wel eens het vaste land bereikt hebben! Toen het licht werd was het schip in wrakhout veranderd, maar door het blaffen van de hond wisten de mannen de wal te bereiken. De bisschop begreep dat Wolfger géén zin had om terug te keren, zegende de landingsplaats en gaf die aan Wolfger cadeau. Het zou het centrum van de wereld worden, volgens hem. En dat klopte want dit was de geboorteplaats van de stad Amsterdam.

Amsterdams stadszegel met koggeschip

Nadat Amsterdam in 1275 stadsrechten had gekregen was er behoefte aan een zegel om als rechtspersoon overeenkomsten te kunnen sluiten en te bezegelen.
Het zegel dat hier is afgebeeld, komt van een stempel gedateerd 1654. Aan boord van een koggeschip staan twee mannen ter weerszijden van de mast, elk met de banier waarop het stedelijk wapen dat drie Andreas-kruizen toont. Over de reling van het schip gluurt het hondje dat men voor het bekende Keeshondje houdt.

Keeshond, een wereldvermaard hondenras

De Keeshond is een oud Nederlands hondenras, dat in Duitsland als Spitz of Wolfspitz bekend staat, dat laatste vanwege hun wolfachtig voorkomen. Het ras heeft een dubbele vacht, driehoekige hoogstaande oren en draagt de staart in een krul op de rug. Chow-chow, Noorse Elandhond, Samojeed, Finse Spitz, en Pomeranian zijn familie. Kenmerkend is het 'brilletje', donkere lijnen die van de ogen naar de onderkant van de oren lopen, alsof hij een bril draagt. In Amerika beschouwt men het ontbreken daarvan als een serieus manco. Aan zijn vrolijke karakter en uiterlijk dankt hij de bijnaam 'de lachende Hollander'. De Rijnschippers gebruikten de Keeshond als waakhond op de schepen.
De modernisering van de scheepvaart maakte de Keeshond overbodig. Dankzij de inspanningen van M.C.S. baronesse van Hardenbroek van Ammerstol, die in Gorssel woonde, won het ras in de 20ste eeuw aan populariteit. Het ras is zeer werklustig. Soms op het hinderlijke af volgt de Keeshond zijn baas om zo dienstbaar mogelijk te zijn.

De naam Keeshond kan verwijzen naar Cornelis "Kees" de Gijselaar, een Patriottenleider die ook zo'n hond had. De Orangisten gaven de Patriotten die tegen tegen het Huis van Oranje rebelleerden uit
misprijzen de bijnaam "Kezen". Een naam die vandaag de dag toch de officiële naam is voor dit hondenras in Nederland, namelijk de Nederlandse Keeshond.

De Keeshond zou afstammen van de Zwitserse (of Russische) Turfhond. Al in 400 v. Chr. kenden de Grieken en Romeinen soortgelijke honden. Sterker nog, uit opgravingen blijkt deze hond al in de Nieuwe Steentijd, ca. 4.000 v. Chr. geleefd te hebben. De verspreiding van dit ras wereldwijd zal mede zijn veroorzaakt door hun populariteit onder de schippers, die door hun handelscontacten de werelzeeën hebben bezeild. Dat brengt ons weer terug bij de legende van die middeleeuwse Kogge, die vanuit Stavoren strandde bij de plek waar Amsterdam is ontstaan!

Zie voor de Wolfsgrijze of Blauwe Kees deze website: https://www.grijzekeeshond.nl/geschiedenis/