Maliënmaker

In het eerste Dodenboek (1425) van de Zwölfbrüderstiftung te Nürnberg is een handwerksman afgebeeld die we de maliënmaker noemen. Hij kan niet zonder een halffabrikaat, metaaldraad, de grondstof voor de ringetjes waar hij een kettinghemd uit maakt. Het kettinghemd, ook wel maliënkolder geheten, hangt onvoltooid aan een stok of stang aan twee haken in de muur. Hij lijkt bezig om er een mouw pasklaar voor te maken.

Links is de draadtrekker afgebeeld. Zo te zien windt hij het metaaldraad alleen van de ene naar de andere spoel. Onduidelijk is of bij deze bewerking het draad in doorsnee dunner wordt. Omdat we bij zijn collega geen losse ringetjes zien liggen, kan het zijn dat dit werk nog weer door een andere handwerksman moet worden gedaan.

Bij de beste maliën zijn de ringetjes geklonken, bij de goedkoopste alleen maar bij elkaar geknepen. Dat was toen zo, maar is nog steeds het geval. Wie een maliënkolder zoekt komt in re-enactment winkels terecht. Zo iemand is er gauw achter hoe duur dergelijke kledingstukken zijn en dat wel of niet geklonken veel verschil maakt in prijs.

Sommige re-enactors gaan zo ver dat ze hun eigen maliën maken. Voor betrouwbare voorbeelden bezoeken ze speciale museumcollecties waar wapentuig is te vinden. Ook in het zogeheten Zeughaus, wij spreken dan van een Wapenarsenaal, is soms een verzameling oud wapentuig tentoongesteld. Die vind je onder meer in Zwitserland en Oostenrijk. Een bijzonder oude collectie bevindt zich in het Landeszeughaus in Graz, Steiermark, Oostenrijk.

De geschiedenis van de bepantsering van het lichaam begint al in de oudheid. Maliën waren al bij de Romeinen in zwang. We kennen het kettinghemd ook uit de tijd van Willem de Veroveraar, die in 1066 Engeland veroverde vanuit Normandië. In de dertiende eeuw wordt de maliënkolder pas echt populair door vereenvoudiging van het productieproces. Meer weten over deze geschiedenis, klik dan op deze weblink: Graafschap Middeleeuwen.

---