Montjoie ~ septemberblad Très Riches Heures du duc de Berry
|
Onbekend relict bij de wijnoogst
Rechts in de hoek van het toernooiveld staat een zuil bestaande uit meerdere pilasters, klassiek van vorm. Diverse gissingen doen de ronde. Verwijst het naar de Gallo-Romeinse oorsprong van kasteel Saumur? Hoort dit bij versterkingen die de destijds plunderende Noormannen moesten weren? Of is het een plateau voor de scheidsrechter die strijdende ridders te paard bij hun pas d'armes in de gaten hield om in te grijpen mocht men de ridderlijke regels aan de laars lappen? 
Gebroeders Van Lymborch e.a., Septemberblad uit de Très Riches Heures du duc de Berry, 1411/12 - 1416, tempera, goud en inkt op perkament, Chantilly, Musée Condé. Ms. 65, fol. 9v. Tussen de ossendrijver rechts en de ossen + kar in de achtergrond de Montjoye, een ongewoon natuurstenen object.
|
Gebroeders Van Lymborch e.a., de Ontmoeting van de Drie Koningen uit de Très Riches Heures du duc de Berry, 1411/12 - 1416, tempera, goud en inkt op perkament, Chantilly, Musée Condé. Ms. 65, fol.51v. De Drie Koningen ontmoeten elkaar bij een Montjoie, vanwaar zicht is op de Heilige Stad Jeruzalem, in dit geval vervangen door de contouren van Parijs.
|
|
Montjoie
Rob Dückers suggereerde dat hier mogelijk het relict staat van een Montjoie. Zo'n bouwwerk staat centraal bij de Ontmoeting van de Drie Koningen, magnifiek verbeeld in de Très Riches Heures door de Gebr. Van Lymborch. Ooit bestond een Montjoie uit een hoop stenen die opgestapeld waren om paden te markeren; Kardinaal Huguet van Saint-Cher maakt melding van de gewoonte van pelgrims om steenhopen te maken waarop ze kruisen plantten zodra ze de plaats van devotie ontdekten waarheen ze op weg waren. |
Toen de Franse koningen Saint-Denis als beschermer van het koninkrijk gingen beschouwen en zijn banier als krijgsbanier diende, nam men de Montjoie als trefpunt voor het verzamelen van krijgslieden bij de opmars van het leger. De strijdkreet Montjoie Saint Denis dankt hieraan zijn ontstaan onder het bewind van Lodewijk de Dikke, 1108-1137 koning van de Franken. Een derde Montjoie staat bij maart in de kalender fier overeind op de kruising omringd door noeste werkers: de schaapherder, wijngaardeniers, akkerman en zaaier. |
Maart (detail) uit de kalender in Les Très Riches Heures. Montjoie met sculpturen op kruising
Gebroeders Van Lymborch e.a., Maartblad in de kalenderserie uit de Très Riches Heures du duc de Berry, 1411/12 - 1416, tempera, goud en inkt op perkament, Chantilly, Musée Condé. Ms. 65, fol. 3v. Op het kruispunt van de wegen een Montjoie.