Het Woud der Verwachting
  • Nieuws
  • Welkom
  • Het Woud
    • Wilma Makkink lintje
    • Berry Bijkerman i.m.
    • Paul Kluwer i.m.
    • Marlies Ursem afscheid
    • Ben Wagenvoort afscheid
    • Rob van Zijll de Jong
    • Henk Demoed
  • Agenda 2022
  • Ambachten
    • Alchemist
    • Ambachtelijk St. Thomas Gilde >
      • Koeriersschaak
    • Bandweven >
      • Bandweven 2
    • Bier brouwen
    • Bode >
      • Bode te paard
    • Bontwerker
    • Boog maken
    • Borduurwerk >
      • Aalmoestasje
    • Bourrelet maken
    • Breien >
      • Gebreid of niet gebreid 1
      • Gebreid of niet gebreid 2
      • Gebreid of niet gebreid 3
      • Gebreid of niet gebreid 4
      • Gebreid of niet gebreid 5
      • Gebreid of niet gebreid 6
      • Gebreid of niet gebreid 7
    • Couvre-chef maken
    • Geneeskruiden
    • Hoeden maken >
      • Muts vilten
      • Robin Hood hoedje
    • Hout bewerken >
      • Dagobert
      • Kist maken
    • Juwelier
    • Kaartweven
    • Koperslager >
      • Messing schotel
    • Lantaarnmaker
    • Leerwerk
    • Maliënmaker
    • Mandenmaker
    • Ondergoed
    • Pottenbakker >
      • Albarello
      • Pelgrimeren
      • Pelgrimshoorn
      • Pottenbakkersdraaischijf
      • Puntneus voor pottenkijkers
      • Steengoed
      • Vuurstolp
      • Voor hetere vuren staan
    • Riemensnijder
    • Schoenmaker >
      • Passende schoenen
      • Schoenen valkenier
    • Schrijver
    • Tekenaar met zilverstift
    • Tenten maken
    • Torenblazer
    • Trippenmaker
    • Tuigenmaker >
      • Harnachement 1
      • Harnachement 2
    • Wapensmid >
      • Replica
    • Weven
    • Wol verven
  • Ark van Noach
    • Keeshond
    • Le grand noir du Berry
    • Molossos >
      • Landseer
    • Natte neuzen
    • Nederlandse landgeit
    • Ouessant, fotogeniek schaap
    • Witte paarden parade
    • Twentse landgans
    • De zwarte prins
  • Educatief aanbod
    • TERUGBLIK 2021
    • Stripboek Gelre
    • Ontmoet middeleeuwers
    • Alles op één kaart
    • Mijn leeren is speelen
    • Onze held in harnas
    • Spelenderwijs
    • Middeleeuwen in 3D
    • Het Woud in 3D-film
    • Vrouwen van Nu - Eefde
    • Wildenborchse vrouwenclub
  • Erfgoedbreed
    • Achterhoekse vlag
    • Buitenmuseum Lochem
    • Ere wie ere toekomt
    • Heggenvlechters
    • Kracht van kronieken
    • Kroonluchter top 100
    • Kruidentuin Stein
    • Nijenbeek kasteelruïne
    • De rode ridder
    • De Hoge Berg, Texel
    • De eenhoorn achterna
    • Steenbok
  • Erepodium Maelwael
    • Passion
    • Nijmegen bakermat
    • In vol ornaat
    • Maelwael in Rijksmuseum
    • Beeldhouwers voor Bourgogne
    • Sprakeloze monnik
  • Evenementenarchief
    • Kostuumpresentatie
    • Terugblik AMB '19 >
      • AMB 2019 foto's 5
    • Terugblik AMB '18
    • De zot gekroond
    • Ridders Oude Wand
    • Eendaags Pop-Up Museum
    • Terugblik GvL '17 >
      • Terugblik 2 GvL '17
      • 2017 GvL - foto's
      • 2017 - Graafschap op GvL-festival
      • Dirk IV gaat mank
    • Terugblik AMB '17 >
      • Datura Medieval Music
      • leringh & vermaeck
      • Pinksteren-kasteeldagen
    • Handel en Hanze
    • 2016 GvLimburg Festival >
      • 2016 Gebr.v.Limburg - foto's
      • 2016 Blyde Incomst - foto's
      • 2016 GvL - hertogelijke garde
      • 2016 Druivenoogst - foto's
      • 2016 middeleeuwse smulparij - foto's
    • 2016-10-08 Gelredag / Koningsweg
    • 2016-10-07 Archeohotspot Arnhem
    • 2016 Ammersoyen Middeleeuws Bewoond >
      • AMB 2016
      • Spelen op Ammersoyen
      • Klinken op Johanna
      • Kinderspeurtocht
      • Verhalen op Ammersoyen
      • Duiven lossen
      • Tijdverdrijf op Ammersoyen
      • Jonkvrouw worden?
      • Hoe word je ridder?
    • 2015 GvLimburg Festival
    • 2015 - Welkom op Ammersoyen
    • 2013 Gebroeders van Limburg Festival
    • 2013 Loop der Tijden
    • 2013 Het blijft toch familie
    • 2013 Project Middeleeuwen
    • 2013 Kasteel Ammersoijen
  • Gouda 750 jaar Stad
    • Ter ere van Gouda
  • Getijdenboek
    • Getijdenboek TEFAF (2)
    • Getijdenboek TEFAF (1)
    • Psalter-Van Meurs
    • The Tenschert Hours
    • Maastrichter Getijdenboek
  • Hertog Willem
    • Brak Willem een lans?
    • Feestgewaad voor Willem van Gelre
    • Goed gemutst of blootshoofds
    • Harnas voor Willem I
    • Hertogelijk harnas verguld
    • Order of the Garter
    • Pronkharnas voor Willem
    • Rode schoenen
    • Slag bij Niftrik
    • Stadsrecht bevestigd in 1377
  • Historie van Gelre
    • Bedevaart 14 mei A° 2021
    • Elburg vesting >
      • 2018 Elburg - foto's
    • Mechteld's strijd
    • Monnikhuizen
    • Slag van St. Hubert
  • Maelwael Lymborch
    • Cryptisch schrift >
      • Aanmeldformulier
    • Driekoningen
    • Gebarentaal
    • Gebr.van Lymborch
    • Grassi's schetsboek
    • Handschoenen
    • Hernoemd tot Van Lymborch
    • Kindermoord
    • Koudste maand
    • Maand van Mars
    • Muzikaal onthaal
    • Nieuwjaarsdag
    • Nijmegen ca. 1400
    • Paard en mens
    • Pelgrimskruik
    • Profiel-portretten
    • Sergent d'armes.
    • sprekende kleuren
    • Valkenjacht vlnr
    • Veelzijdige paarden
  • Maria van Gelre
    • Jaarboek Kostuum 2019
    • Biografie Marie d'Harcourt
    • Bruidsschat op de pof
    • Eelt op je knieën
    • Eerste Kerstdag
    • Engelen bij Maria
    • Gebedenboek Maria van Gelre
    • Maria van Gelre's gordel
    • Hand van de meester
    • Hermelijn
    • Hofmakerij in Gelre
    • Hortus conclusus
    • Houppelande
    • Houppelande ontleed
    • Imitatio Mariae
    • Maria van Gelre's kerkschat
    • Onder de loep nemen
    • Paard en tuig
    • Pluim op je hoed
    • Reinald IV
    • Riem onder het hart
    • Rozet van parels
    • Ten voeten uit
    • Zo blank als sneeuw
  • Media
    • Maria's bruidskleed
    • Willem onderweg
    • Willem in harnas
    • Monnikhuizen in 3D
    • Ammersoyen 360°
    • List van de Rosmolen
  • Onderzoek
    • bellenville ook gelders
    • Charles d'Orléans
    • DNA & eiwit research
    • Elburg ideaalstad
    • Festina lente
    • Gouden zegel Karel IV
    • Het Middeleeuwse Banket
    • honi soit qui mal y pense
    • In amazonezit
    • Kroniek van Froissart
    • Laudate
    • Maria van Brabant
    • Midwinterhoorn
    • Sint Nicolaas
    • Stekeligheden
    • Vlindermadonna van dichtbij
    • Vorstelijke bontmuts
    • Vroom keramiek
    • Wat een kers niet vermag
  • Personages
    • Johanna, hertogin van Brabant >
      • De laatste vorstin...
    • Hof van Gelre ± 1400
    • De Gezinde (het gezin) >
      • Hertogin van Gelre en Gulik >
        • Hertogin Gelre verguld
        • Catharina's tresoor
      • Maria van Gulik >
        • Surcot ouvert voor Maryken
      • Jan met de Bellen
      • Maria van Arkel >
        • Verloving
      • Johanna van Cuyck
    • Raadsheren en echtgenotes >
      • Dirk IV
      • Willem IV
      • Vrouwe van Bronckhorst
    • Herauten >
      • Heraut Gelre
      • Heraut Gulik
      • Heraut Kleef
      • Wapenboek Bellenville
      • Kwartet van Herauten
      • Heraut Gelre in Bellenville
      • Heraut Gelre bekent kleur
    • Gewapend escorte >
      • Brigandine >
        • Brigandine-project 1
        • Brigandine-project 2
        • Brigandine-project 3
        • Brigandine-project 4
        • Brigandine-project 5
        • Brigandine-project 6
      • Commandant Frederik
      • Gerard van Culemborg
      • Je zult voor paal staan...
      • Manschappen gezocht
      • Randolf van Hoekelum
      • Wapenschouw
      • Wimpeldrager
    • Nieuwjaar - januariblad >
      • Aproche aproche
      • Hondenmeester
    • Lenterit - meiblad >
      • Blazers van Berry
    • Hooioogst - juniblad >
      • Meesterlijk magazine in de maak
    • Juliblad
    • Valkenjacht - augustusblad >
      • Augustus graanoogst
      • De valkenier
      • Hondenmeester
      • Zwemmen in augustus
    • Overige kalenderbladen >
      • Oktober - zaaimaand
    • Ezelkaravaan >
      • De wijnoogst >
        • Montjoie
      • Strontbrigade
      • Berry-ezels met vredesduiven naar Ammersoyen
    • Personeel >
      • Hofkapelaan >
        • Sandalen voor een bedelmonnik
        • Benardus' bril
      • Hofastroloog >
        • Betekenis van de astrologie en de rol van de astroloog in de Middeleeuwen
      • Kamenier
      • Waterdraagsters
  • Projecten 2005-18
    • Project 2012-15
  • Publicaties
    • Jaarboek Gelre CXI
    • Maelwael Van Lymborch
    • Guillaume Machaut
    • Catalogus 'Ik, Maria van Gelre'
    • Maria van Gelre 1380-1429
    • Grondleggers schilderkunst
    • The making of... Magazine 600
    • Het verleden op je bord
    • Het Woud der Verwachting
    • De gebroeders Van Limburg
    • Edelman Bedelman
    • De hand van de meester
    • Op reis en aan tafel met Katherina van Kleef 1417
    • Kastelen in Gelderland
    • Middeleeuws koken >
      • Herleving ME keuken
  • Ridders van Gelre
    • Keizer Karel IV getekend
  • Symbolen van Gelre
    • Op drakenjacht
    • De Draak van Gelre
    • Gelre's rode roos
    • Gelderse vlag
    • Gelders vlagvertoon
    • Ridders anno 1298
    • Toernooihelm
    • Wapen Gelre & Gulik
    • Wapenmantel hertog Willem
  • Valkenjacht
    • Valken boven Ammersoyen
    • Catharina op valkenjacht
    • Jagen met vogels
  • Voor het noenmaal..
    • Oud en nieuw
    • Vastentijd
    • Keukenmeid
    • Hypocras
    • Arte della Cucina
    • Noenmaal in het Paviljoen
    • Kookworkshop voor Ammersoyen
    • Pronkgerecht
    • Hertogelijk noenmaal
    • Tafelkleed met verhaal
    • Dragers met berrie
  • Donateur worden
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Slag bij Niftrik 1388​ / Willem was Brabant een slag voor... 


IK  RAAD  U  AAN  TE  HANDELEN  NAAR  EER  EN  GEWETEN - heraut Gelre in Bellenville
Foto
Fig. 1 / De Slag bij Niftrik, 1388. Jean Froissart, Chroniques. Parijs, BnF, fr. 2645, f. 325v (detail).

Slag bij Niftrik gedateerd / Wikipedia heeft het mis

De datum van de Slag bij Niftrik is omstreden. Nu kan die strijdbijl begraven worden, want dankzij het Berghse Kroniekenhandschrift dook het tweede bewijs op voor de datum die 15 jaar geleden al in de Duitse versie van de Kroniek van Gelre stond op grond van het Latijnse manuscript uit Hamburg. Mooi dat die twee kronieken los van elkaar dezelfde datum prijsgeven, maar hoe kan Wikipedia er zo maar meer dan een maand naast zitten?

​Over de datum van de Slag bij Niftrik, ook bekend als Bataille de Ravenstein, bestaat veel misverstanden.  Wikipedia noemt 30 juli, de datum die overal foutief wordt overgenomen. In het Latijns handschrift van de Gelderse Kroniek van Willem van Berchen, dat in Hamburg berust, staat de heiligendag van Johannes en Paulus - 26 juni 1388 - genoemd als de dag waarop de Brabanders zowel per schip als via een voorde nabij Nyfterick de Maas overstaken. Het zouden er 10.000 geweest zijn, zowel de hoge en lage adel als voetvolk.
​Het handschrift noemt ook de paarden van de ridders.
De volgende dag - 27 juni - zouden ze Nijmegen gaan belegeren, maar zo ver liet Willem I het niet komen... 
​
​In het Berghse kroniekenhandschrift staat geschreven: ‘Int jair ons heren M CCC LXXXVIII des derden dages na Sunte Johannes Baptisten dach was die strijt ynne Nyfftrick den hertoigh Willem den Brabenders aff wan’. Johannes de Doper valt op 24 juni, drie dagen later is het 27 juni. Dat betekent dat daags na de overtocht van de Brabanders bij Ravenstein ~ Niftrik hertog Willem I van Gelre hen bij het krieken van de dag met een verrassingsaanval overrompelde. Dat het Berghse handschrift jaren eerder is geschreven dan de Gelderse Kroniek van Willem van Berchen en beide handschriften elk op eigen wijze op 27 juni uitkomen maakt deze datum absoluut overtuigend.

Brabantse viering overwinning op Nijmegen
​
In de Brabantse stad Ravenstein aan de Maas gingen de Brabanders, die stellig geloofden in hun aanstaande overwinning op Nijmegen, de avond vóór hun aanval nog uitbundig feestvieren. Willem van Berchen meldt dat ze stroppen hadden meegebracht om de Geldersen ermee te verhangen. Zij lagen nabij de rivier de Maas aan de Gelderse kant ​bij Niftrik hun roes uit te slapen toen Willem hen met 300 ruiters in alle vroegte over- meesterde. De Brabanders waren compleet van slag, toen Willem ze een slag voor was. 
​
Andere bronnen vermelden 150 ruiters. Het Brabantse
leger zou 40 maal groter zijn geweest, dus uit 6.000-12.000 man bestaan hebben. Men dook halsoverkop de Maas in. De miniaturist verbeeldde dit tot in detail. Eerder is deze miniatuur beschouwd als klip en klaar bewijs van zijn onkunde van het landschap. Maar de Strijdkamp ligt aan de Gelderse kant bij Niftrik. De Maas ligt als grensrivier tussen Brabant (rechts) en Gelderland (links). Grave ligt stroomopwaarts aan de Brabantse rechterkant en Nijmegen aan de Gelderse linkerkant. In de verte het bekende heuvellandschap.

Zonderling is die rots, de spreekwoordelijke steen des aanstoots, goed om het hoofd over te breken waarom. Zou die daar liggen als symbool voor de weerstand en onverzettelijkheid van Gelre tegenover het Brabantse oppermachtige leger? Die grenssteen konden ze niet gewapenderhand passeren, wel als krijgsgevangenen.
Wat wil de welingelichte miniaturist melden?
​
De overwinning van Willem I van Gelre kreeg in de Chroniques van Froissart een internationaal podium. Van de ruiterij van Willem, volgens de kronieken zo'n 300 tot 150 "lansen", zie je in deze miniatuur slechts
twee troopers afgebeeld. Waar is de rest? Iets verder 'geparkeerd' zodat de ruiterij afgestegen en te voet kon meevechten met het voetvolk? Net zoals de Engelsen bij Crécy in 1346 deden in opdracht van Edward III, waardoor Engeland van Frankrijk won. Kende Willem die tactiek? De miniaturist lijkt goed op de hoogte.

Links een ridder in een rood harnasvest, vooraan een  ridder in een blauwe, de overige Gelre's strijdmakkers in vol harnas, ridderlijker kan haast niet. Wie is wie? De miniaturist wist het precies; rood en blauw zijn de hertogelijke kleuren conform de hosen van de heraut Gelre uit het Wapenboek Bellenville (fig.6) Dat helpt ons Willem I van Gelre te identificeren. Onze blauwe ridder met gouden levensboom verwijst via blauw en goud naar het wapen van Willem I: blauw schild met gouden leeuw rood getongd en rood genageld. (fig.8) Het gouden helmkleed is rood gevoerd. Zijn lijfwacht van gardisten om hem heen draagt rood. Op de grond vooraan ligt er een gewonde met blauwe hosen / rood 
​harnasvest
. In de Maas ligt er ook een te spartelen. De Brabanders in brigandine zouden meest infanteristen kunnen zijn die vluchten voor hun leven. (fig. 2, 7, 8)
Willem van Berchen meldt dat de hertog drenkelingen toeriep zich te laten redden en met hem mee te gaan.

Foto
Fig. 2 / Brabants voetvolk in veelkleurige brigandine vooral vluchtend in plaats van vechtend. Jean Froissart, Chroniques. BnF, Francais 2645, f.326v.

De levensboom lijkt o.a. op het ornament op  Willem's harnas in de Nederlandse Froissart
​
Bij nadere beschouwing lijkt de levensboom iconisch.
​Na enig zoeken komen er enkele jongere tevoorschijn.
Zowel Willem zelf als St.Michaël dragen dergelijke symbolen op hun wapenrusting, zoals blijkt uit de afbeeldingen hiernaast. Over de kleurstelling van zijn brigandine volgt hieronder een tour d'horizon door de heraldische nalatenschap van Willem I van Gelre die via zijn herauten zijn vereeuwigd in twee bijzondere wapenboeken, het oudste Armorial Bellenville bevindt zich in de Bibliothèque nationale de France, jonger is het Wapenboek Gelre, dat te raadplegen is via internet 
en in de Koninklijke Bibliotheek in Brussel berust.

Afbeeldingen rechtsboven:
1. Willem I van Gelre, knieval voor Charles VI de Franse koning, Slag bij Körenzig 1377. Miniatuur in Middelnederlands Kroniek van Jean Froissart, KB Den Haag. ca. 1450. 130 B 21 fol. 359v 
2. St, Michael, Spaanse schilder (Valencia) actief in Italië begin 15de eeuw, coll. Metropolitan Museum of Art New York, 1405.
​
Levensbomen als ornament of als embleem?
Foto
Fig. 3
Foto
Fig. 4
Foto
Fig. 5

Heraut Gelre in het Wapenboek Bellenville
Heraut Gelre en het Wapen Gelre in het Wapenboek Gelre
Foto
Fig. 6 / Heraut Gelre, Herman Maelwael (?) uit het Wapenboek Bellenville, folio 63r. Zijn tabberd toont het wapen van Gelre. Zijn hosen zijn rood en blauw, die allebei verwijzen naar de uitgesproken Gelderse wapenkleuren. Ook de keerzijde van zijn tabberd is rood, Goud is geen kleur maar een metaal.
​De tekst op de banderol laat zich transcriberen en vertalen cf. experts, o.a. neolatiniste Verena Demoed. Vooralsnog is de beste oplossing:
​
IK RAAD U AAN RECHT TE HANDELEN
Foto
Fig. 7 / Heraut Gelre, Claes Heynenzoon, uit het Wapenboek Gelre, folio 249. Zijn tabberd toont het wapen van Gelre. De gouden leeuw is rood getongd / rood genageld. De tabberd is rood gevoerd en kent géén schouderkappen. Gelet op de herauten uit de wapenboeken Bellenville en Gelre staat het wapen zowel op het voor- als op het achterpand.
Foto
Fig. 8 / Gelders Wapen uit het Wapenboek Gelre, folio 178. Helmkleed goud / rood gevoerd.
S U A D E O = Ik raad aan 
V O S            = u                  
IUSTE          = juist/recht/legitiem/humaan
​                         ofwel: naar eer en geweten   
A G E R E    =   te handelen, te doen
​​Deze transcriptie zou kunnen en leidt tot een mooie vertaling voor IUSTE en is logisch na SUADEO VOS.
De twee laatste woorden zijn minder goed leesbaar... Voorzichtigheid blijft dus geboden. Omdat dit lettertype in dit manuscript verder niet is benut, is vergelijking onmogelijk. Dat maakt de transcriptie onzeker, vooral bij ligaturen (= onderling verbonden letters). Maar voor de Heraut Gelre is het passend. ​
​De heraut is de spreekbuis van de hertog. 

KAN DIT HET DEVIES VAN WILLEM ZIJN?​

Gelderse kleuren uit Gelre's wapen
De manschappen van het Gewapend Escorte dragen gekleurde beenlingen conform Gelre's wapen. Goud is een metaal en wordt als kleur zelden toegepast. Maar rood en blauw blijken passend voor de Heraut, die we uit l'Armorial de Bellenville kennen als Gelre en zowel een blauwe als een rode beenling draagt. (fig.6) 
Inspirerende ontdekking uit 2018. Blauw/geel kom je te pas en te onpas tegen bij hofnarren.

Foto
Fig. 9 / Voor de leesbaarheid van de tekst ligt de Heraut Gelre hier even op zijn rug. Uit zijn mond komt de spreukband net als de ballonnetjes in stripboeken..
Foto
​Fig. 10 / De ontdekking van de Heraut Gelre met beenlingen in blauw en rood zorgde terecht voor een kleurwisseling bij het Gewapend Escorte / 2018

Slag bij Niftrik (27 juni 1388) in Nijmegen bijna 100 jaar later nog steeds herdacht en gevierd ​

In Nijmegen herdacht men de Slag bij Niftrik (1388), gewonnen met hulp van Nijmegenaren, nog altijd, zo meldt Willem van Berchen in zijn kroniek (1473).

Klein leger geleid door een groot strateeg
Niet door een militair overwicht, integendeel, dankzij het strategisch inzicht van Willem van Gelre en zijn krijgsheren. Wat eerst een bescheiden schermutseling aan de grens met Brabant leek, ontwikkelde zich tot een verpletterende nederlaag aan Brabantse kant en de eclatante overwinning aan Gelderse zijde. Brabantse troepen belegerden Grave aan de westkant, tevergeefs. Willem verijdelde hun plan. Zij sloegen op de vlucht naar Den Bosch. Johanna van Brabant sloot op 29 juni een bestand met haar Gelderse tegenstander, al riep ze de Franse koning te hulp om Willem mores te leren.

Grave en Land van Cuyck bij Gelre ingelijfd
Zo bleven Grave en het omringende Land van Cuyck met Wenemars, Heer van Cuyck, trouw aan Willem. Die twistappel tussen Johanna van Brabant en Willem van Gelre is nog een eeuw lang Gelders gebleven. Het stond eerder ook aan de Gelderse kant. In 1288, 100 
jaar tevoren, toen nabij Keulen de Slag bij Woeringen plaatsvond, koos Jan I Heer van Cuyck de kant van Jan I van Brabant. Langs de grens tussen Brabant en Gelre wisselden sommige heren nog wel eens van loyaliteit. Meest bekende overloper was Arnold van Hoemen, Heer van Middelaar en Ammersoyen, die Johanna trouw beloofde. Willem nam zijn lenen terug, Gelre kreeg vrijwel zijn historisch maximale omvang.

Na de Brabantse nederlaag bij Niftrik nam Willem meer krijgsgevangenen mee dan zijn ruiterij groot was, ook een aantal gered uit de Maas. Men voerde ze in triomf door de Nijmeegse straten. Zijn persoonlijke wapenrusting is met 18 veroverde Brabantse banieren bij het Mariaaltaar in de Stevenskerk geplaatst. Daar zijn ze nog lang blijven hangen, zeker in het Nijmeegs collectief geheugen. Krijgsgevangenen waar geen los- geld voor kwam, gingen 'bolwerken' dat wil zeggen de muren & bastions van het Valkhof zo nodig herstellen. Een jaar later zijn ze naar huis gestuurd in een nieuw stel grauwe kleren als 'redelijke genoegdoening' voor bewezen diensten. Willem was de kwaadste niet.​

Slag bij Körrenzig

Op aandringen van Johanna van Brabant kwam na de zomer Charles VI van Frankrijk met zijn ooms Anjou, Berry en Bourgogne om met Willem de strijd aan te binden. Dat liep voor hen uit op een fiasco. Ze staken door voortijdige herfstbuien geplaagd, dwars door de Ardennen, de zogenaamd kortste route, de Maas over. Snel besloten ze dat Willem een knieval moest maken en excuses voor zijn oorlogsverklaring op papier en de beledigingen aan het adres van Charles VI, die hij had aangeschreven als "die zich koning van Frankrijk noemt". Eerst talmde hij, kwam toch, knielde en ging na een koningsmaal, zonder bloedvergieten, inclusief zijn 'redelijke genoegdoening'.​ Zijn aanzien in Europa steeg o.a. dankzij Froissart die hem in zijn Chroniques prijst. Froissart's mecenas/vriend Wenceslaus, hertog van Brabant, was al in 1383 overleden. Toen kon het. 

Foto
Wenceslaus ca. 1344, echtgenoot van Johanna van Brabant, groot voorvechter van de Brabantse expansie. tek.16e eeuw, Atrecht, Bibl.municipale, 266, f.173r
Foto
100 jaar vóór Niftrik / Körrenzig verloor Gelre de Slag bij Woeringen. Jan I van Brabant won het hertogdom Limburg met hulp van Cuyck. Via Niftrik & Körrenzig herstelde Willem I Gelre's integriteit. Afb. Brabants-Limburgs wapen gekwartierd. Codex Manesse, UB Heidelberg, Cod. Pal. germ. 848, fol. 18r
Foto
Johanna van Brabant, gisant - tekening Antonio de Succa - ging in 1695 bij oorlogsgeweld verloren.​

Contact - Webmaster - Woudnieuws
  • Nieuws
  • Welkom
  • Het Woud
    • Wilma Makkink lintje
    • Berry Bijkerman i.m.
    • Paul Kluwer i.m.
    • Marlies Ursem afscheid
    • Ben Wagenvoort afscheid
    • Rob van Zijll de Jong
    • Henk Demoed
  • Agenda 2022
  • Ambachten
    • Alchemist
    • Ambachtelijk St. Thomas Gilde >
      • Koeriersschaak
    • Bandweven >
      • Bandweven 2
    • Bier brouwen
    • Bode >
      • Bode te paard
    • Bontwerker
    • Boog maken
    • Borduurwerk >
      • Aalmoestasje
    • Bourrelet maken
    • Breien >
      • Gebreid of niet gebreid 1
      • Gebreid of niet gebreid 2
      • Gebreid of niet gebreid 3
      • Gebreid of niet gebreid 4
      • Gebreid of niet gebreid 5
      • Gebreid of niet gebreid 6
      • Gebreid of niet gebreid 7
    • Couvre-chef maken
    • Geneeskruiden
    • Hoeden maken >
      • Muts vilten
      • Robin Hood hoedje
    • Hout bewerken >
      • Dagobert
      • Kist maken
    • Juwelier
    • Kaartweven
    • Koperslager >
      • Messing schotel
    • Lantaarnmaker
    • Leerwerk
    • Maliënmaker
    • Mandenmaker
    • Ondergoed
    • Pottenbakker >
      • Albarello
      • Pelgrimeren
      • Pelgrimshoorn
      • Pottenbakkersdraaischijf
      • Puntneus voor pottenkijkers
      • Steengoed
      • Vuurstolp
      • Voor hetere vuren staan
    • Riemensnijder
    • Schoenmaker >
      • Passende schoenen
      • Schoenen valkenier
    • Schrijver
    • Tekenaar met zilverstift
    • Tenten maken
    • Torenblazer
    • Trippenmaker
    • Tuigenmaker >
      • Harnachement 1
      • Harnachement 2
    • Wapensmid >
      • Replica
    • Weven
    • Wol verven
  • Ark van Noach
    • Keeshond
    • Le grand noir du Berry
    • Molossos >
      • Landseer
    • Natte neuzen
    • Nederlandse landgeit
    • Ouessant, fotogeniek schaap
    • Witte paarden parade
    • Twentse landgans
    • De zwarte prins
  • Educatief aanbod
    • TERUGBLIK 2021
    • Stripboek Gelre
    • Ontmoet middeleeuwers
    • Alles op één kaart
    • Mijn leeren is speelen
    • Onze held in harnas
    • Spelenderwijs
    • Middeleeuwen in 3D
    • Het Woud in 3D-film
    • Vrouwen van Nu - Eefde
    • Wildenborchse vrouwenclub
  • Erfgoedbreed
    • Achterhoekse vlag
    • Buitenmuseum Lochem
    • Ere wie ere toekomt
    • Heggenvlechters
    • Kracht van kronieken
    • Kroonluchter top 100
    • Kruidentuin Stein
    • Nijenbeek kasteelruïne
    • De rode ridder
    • De Hoge Berg, Texel
    • De eenhoorn achterna
    • Steenbok
  • Erepodium Maelwael
    • Passion
    • Nijmegen bakermat
    • In vol ornaat
    • Maelwael in Rijksmuseum
    • Beeldhouwers voor Bourgogne
    • Sprakeloze monnik
  • Evenementenarchief
    • Kostuumpresentatie
    • Terugblik AMB '19 >
      • AMB 2019 foto's 5
    • Terugblik AMB '18
    • De zot gekroond
    • Ridders Oude Wand
    • Eendaags Pop-Up Museum
    • Terugblik GvL '17 >
      • Terugblik 2 GvL '17
      • 2017 GvL - foto's
      • 2017 - Graafschap op GvL-festival
      • Dirk IV gaat mank
    • Terugblik AMB '17 >
      • Datura Medieval Music
      • leringh & vermaeck
      • Pinksteren-kasteeldagen
    • Handel en Hanze
    • 2016 GvLimburg Festival >
      • 2016 Gebr.v.Limburg - foto's
      • 2016 Blyde Incomst - foto's
      • 2016 GvL - hertogelijke garde
      • 2016 Druivenoogst - foto's
      • 2016 middeleeuwse smulparij - foto's
    • 2016-10-08 Gelredag / Koningsweg
    • 2016-10-07 Archeohotspot Arnhem
    • 2016 Ammersoyen Middeleeuws Bewoond >
      • AMB 2016
      • Spelen op Ammersoyen
      • Klinken op Johanna
      • Kinderspeurtocht
      • Verhalen op Ammersoyen
      • Duiven lossen
      • Tijdverdrijf op Ammersoyen
      • Jonkvrouw worden?
      • Hoe word je ridder?
    • 2015 GvLimburg Festival
    • 2015 - Welkom op Ammersoyen
    • 2013 Gebroeders van Limburg Festival
    • 2013 Loop der Tijden
    • 2013 Het blijft toch familie
    • 2013 Project Middeleeuwen
    • 2013 Kasteel Ammersoijen
  • Gouda 750 jaar Stad
    • Ter ere van Gouda
  • Getijdenboek
    • Getijdenboek TEFAF (2)
    • Getijdenboek TEFAF (1)
    • Psalter-Van Meurs
    • The Tenschert Hours
    • Maastrichter Getijdenboek
  • Hertog Willem
    • Brak Willem een lans?
    • Feestgewaad voor Willem van Gelre
    • Goed gemutst of blootshoofds
    • Harnas voor Willem I
    • Hertogelijk harnas verguld
    • Order of the Garter
    • Pronkharnas voor Willem
    • Rode schoenen
    • Slag bij Niftrik
    • Stadsrecht bevestigd in 1377
  • Historie van Gelre
    • Bedevaart 14 mei A° 2021
    • Elburg vesting >
      • 2018 Elburg - foto's
    • Mechteld's strijd
    • Monnikhuizen
    • Slag van St. Hubert
  • Maelwael Lymborch
    • Cryptisch schrift >
      • Aanmeldformulier
    • Driekoningen
    • Gebarentaal
    • Gebr.van Lymborch
    • Grassi's schetsboek
    • Handschoenen
    • Hernoemd tot Van Lymborch
    • Kindermoord
    • Koudste maand
    • Maand van Mars
    • Muzikaal onthaal
    • Nieuwjaarsdag
    • Nijmegen ca. 1400
    • Paard en mens
    • Pelgrimskruik
    • Profiel-portretten
    • Sergent d'armes.
    • sprekende kleuren
    • Valkenjacht vlnr
    • Veelzijdige paarden
  • Maria van Gelre
    • Jaarboek Kostuum 2019
    • Biografie Marie d'Harcourt
    • Bruidsschat op de pof
    • Eelt op je knieën
    • Eerste Kerstdag
    • Engelen bij Maria
    • Gebedenboek Maria van Gelre
    • Maria van Gelre's gordel
    • Hand van de meester
    • Hermelijn
    • Hofmakerij in Gelre
    • Hortus conclusus
    • Houppelande
    • Houppelande ontleed
    • Imitatio Mariae
    • Maria van Gelre's kerkschat
    • Onder de loep nemen
    • Paard en tuig
    • Pluim op je hoed
    • Reinald IV
    • Riem onder het hart
    • Rozet van parels
    • Ten voeten uit
    • Zo blank als sneeuw
  • Media
    • Maria's bruidskleed
    • Willem onderweg
    • Willem in harnas
    • Monnikhuizen in 3D
    • Ammersoyen 360°
    • List van de Rosmolen
  • Onderzoek
    • bellenville ook gelders
    • Charles d'Orléans
    • DNA & eiwit research
    • Elburg ideaalstad
    • Festina lente
    • Gouden zegel Karel IV
    • Het Middeleeuwse Banket
    • honi soit qui mal y pense
    • In amazonezit
    • Kroniek van Froissart
    • Laudate
    • Maria van Brabant
    • Midwinterhoorn
    • Sint Nicolaas
    • Stekeligheden
    • Vlindermadonna van dichtbij
    • Vorstelijke bontmuts
    • Vroom keramiek
    • Wat een kers niet vermag
  • Personages
    • Johanna, hertogin van Brabant >
      • De laatste vorstin...
    • Hof van Gelre ± 1400
    • De Gezinde (het gezin) >
      • Hertogin van Gelre en Gulik >
        • Hertogin Gelre verguld
        • Catharina's tresoor
      • Maria van Gulik >
        • Surcot ouvert voor Maryken
      • Jan met de Bellen
      • Maria van Arkel >
        • Verloving
      • Johanna van Cuyck
    • Raadsheren en echtgenotes >
      • Dirk IV
      • Willem IV
      • Vrouwe van Bronckhorst
    • Herauten >
      • Heraut Gelre
      • Heraut Gulik
      • Heraut Kleef
      • Wapenboek Bellenville
      • Kwartet van Herauten
      • Heraut Gelre in Bellenville
      • Heraut Gelre bekent kleur
    • Gewapend escorte >
      • Brigandine >
        • Brigandine-project 1
        • Brigandine-project 2
        • Brigandine-project 3
        • Brigandine-project 4
        • Brigandine-project 5
        • Brigandine-project 6
      • Commandant Frederik
      • Gerard van Culemborg
      • Je zult voor paal staan...
      • Manschappen gezocht
      • Randolf van Hoekelum
      • Wapenschouw
      • Wimpeldrager
    • Nieuwjaar - januariblad >
      • Aproche aproche
      • Hondenmeester
    • Lenterit - meiblad >
      • Blazers van Berry
    • Hooioogst - juniblad >
      • Meesterlijk magazine in de maak
    • Juliblad
    • Valkenjacht - augustusblad >
      • Augustus graanoogst
      • De valkenier
      • Hondenmeester
      • Zwemmen in augustus
    • Overige kalenderbladen >
      • Oktober - zaaimaand
    • Ezelkaravaan >
      • De wijnoogst >
        • Montjoie
      • Strontbrigade
      • Berry-ezels met vredesduiven naar Ammersoyen
    • Personeel >
      • Hofkapelaan >
        • Sandalen voor een bedelmonnik
        • Benardus' bril
      • Hofastroloog >
        • Betekenis van de astrologie en de rol van de astroloog in de Middeleeuwen
      • Kamenier
      • Waterdraagsters
  • Projecten 2005-18
    • Project 2012-15
  • Publicaties
    • Jaarboek Gelre CXI
    • Maelwael Van Lymborch
    • Guillaume Machaut
    • Catalogus 'Ik, Maria van Gelre'
    • Maria van Gelre 1380-1429
    • Grondleggers schilderkunst
    • The making of... Magazine 600
    • Het verleden op je bord
    • Het Woud der Verwachting
    • De gebroeders Van Limburg
    • Edelman Bedelman
    • De hand van de meester
    • Op reis en aan tafel met Katherina van Kleef 1417
    • Kastelen in Gelderland
    • Middeleeuws koken >
      • Herleving ME keuken
  • Ridders van Gelre
    • Keizer Karel IV getekend
  • Symbolen van Gelre
    • Op drakenjacht
    • De Draak van Gelre
    • Gelre's rode roos
    • Gelderse vlag
    • Gelders vlagvertoon
    • Ridders anno 1298
    • Toernooihelm
    • Wapen Gelre & Gulik
    • Wapenmantel hertog Willem
  • Valkenjacht
    • Valken boven Ammersoyen
    • Catharina op valkenjacht
    • Jagen met vogels
  • Voor het noenmaal..
    • Oud en nieuw
    • Vastentijd
    • Keukenmeid
    • Hypocras
    • Arte della Cucina
    • Noenmaal in het Paviljoen
    • Kookworkshop voor Ammersoyen
    • Pronkgerecht
    • Hertogelijk noenmaal
    • Tafelkleed met verhaal
    • Dragers met berrie
  • Donateur worden
  • Contact
  • Nieuwsbrief