Johan Maelwael ronduit overweldigend
Rijksmuseum te Amsterdam wijdt tentoonstelling aan Nijmeegse schilder
Piëta van Johan Maelwael, oom van Herman, Johan en Paul van Limburg.
Hij kwam uit Nijmegen en was in dienst van hertog Filips de Stoute als hofschilder en kamerdienaar. Collectie Musée du Louvre, Parijs
Jezus' dood aangrijpend verbeeld
Wie ooit in het Louvre oog in oog stond met deze Piëta (r.) zal overweldigd zijn geworden door dit schilderij, dat Johan Maelwael rond 1400 schilderde voor Filips de Stoute, hertog van Bourgondië.
Het is op hout geschilderd en draagt aan de achterzijde het wapen van de hertog.
Het toont de Heilige Drie-Eenheid, de Vader die de lijdende Christus tegen de borst in handen houdt, terwijl tussen hun hoofden de Heilige Geest in de vorm van de duif is verbeeld. Ter rechterzijde zijn Maria en Johannes aanwezig, die vrijwel bij geen enkele kruisafname ontbreken. Zes jeugdige engelen vol mededogen vullen het beeld linksonder. Het lijdt geen twijfel of deze aangrijpende verbeelding door Johan Maelwael is geschapen in opdracht van Filips de Stoute, hertog van Bourgondië. Het verdient zeker een ereplaats in het Rijksmuseum.
Wie ooit in het Louvre oog in oog stond met deze Piëta (r.) zal overweldigd zijn geworden door dit schilderij, dat Johan Maelwael rond 1400 schilderde voor Filips de Stoute, hertog van Bourgondië.
Het is op hout geschilderd en draagt aan de achterzijde het wapen van de hertog.
Het toont de Heilige Drie-Eenheid, de Vader die de lijdende Christus tegen de borst in handen houdt, terwijl tussen hun hoofden de Heilige Geest in de vorm van de duif is verbeeld. Ter rechterzijde zijn Maria en Johannes aanwezig, die vrijwel bij geen enkele kruisafname ontbreken. Zes jeugdige engelen vol mededogen vullen het beeld linksonder. Het lijdt geen twijfel of deze aangrijpende verbeelding door Johan Maelwael is geschapen in opdracht van Filips de Stoute, hertog van Bourgondië. Het verdient zeker een ereplaats in het Rijksmuseum.
Bespotting van Christus, tekening in zilverstift en penseel, Gebroeders van Limburg, vermoedelijk naar Johan Maelwael, 1400-1405. Collectie Statens Museum for Kunst, Den Kongelige Kobberstiksamling, Kopenhagen, GB 2971
Johan Maelwael in Rijksmuseum - 6 oktober 2017 t/m 7 januari 2018
|
Het Rijksmuseum wijdt aan de Nijmeegse schilder Johan Maelwael, de Gebroeders van Limburg en hun vakbroeders een tentoonstelling van topstukken afkomstig uit de belangrijkste collecties ter wereld.
Liefhebbers van de kunst van Johan Maelwael en zijn neven, Paul, Johan en Herman van Limburg, kunnen komend najaar hun hart ophalen in Amsterdam. Dan gaan we ontdekken tot welke hoogte deze pioniers in de kunst van de Lage Landen ooit gestegen waren en hoe zij zich tot elkaar verhouden: oom en neven! De officiële tekst van het Rijksmuseum: Het Rijksmuseum eert dit najaar een van de grondleggers van de Nederlandse schilderkunst: Johan Maelwael. In de late 14de eeuw was deze Nijmegenaar actief als veelzijdig, vernieuwend en productief kunstenaar in het middeleeuwse West-Europa. Eerst als heraldisch schilder aan het Gelderse hof en vervolgens bijna twintig jaar in Frankrijk voor Koningin Isabella van Beieren en als hofschilder en kamerdienaar van de Bourgondische hertogen Filips de Stoute en Jan zonder Vrees. 
|
Madonna met Kind en engelen, bijgenaamd ‘de Vlindermadonna’, toegeschreven aan Jan Maelwael, circa 1410. Linnen, 106,6 x 81 cm.
Staatliche Museen, Gemäldegalerie, Berlijn
Tussen ongeveer 1385 en zijn vroegtijdige dood in 1415 beschilderde Maelwael wimpels, banieren en militaire uitrustingen, ontwierp hij patronen voor stoffen, vervaardigde hij grote religieuze schilderingen, schiep hij verfijnde miniaturen in handschriften, voorzag hij beelden van goud en kleur en schilderde hij kleine devotiestukken en portretten.
Rond 1400 introduceerde Maelwael zijn drie getalenteerde neven, de legendarische gebroeders Herman, Johan en Paul van Limburg, als miniatuurschilders in Frankrijk. Voor het eerst worden de aan Maelwael toegeschreven schilderijen in samenhang getoond met een rijkdom aan Middeleeuwse kunstschatten – schilderijen, handschriften, edelsmeedwerk en beelden – uit o.a. het Musée du Louvre in Parijs, The Metropolitan Museum of Art in New York en de Gemäldegalerie in Berlijn. Verbanden worden niet alleen gelegd met het werk van de beeldhouwers Claus Sluter en Claes van Werven, maar ook met de rijk gedecoreerde handschriften van zijn neven de Gebroeders Van Limburg. (einde persbericht) |
´Christus gesteund door Johannes´ werd in 1985 in Frankrijk ontdekt. Het Louvre kocht dit paneel voor 7,8 miljoen euro. Sinds 2012 is dit één van de topstukken van het museum, toegeschreven aan Johan Maelwael. Vanwege de kwetsbaarheid kwam dit schilderij niet naar de Maelwael-tentoonstelling in het Rijksmuseum A'dam.
Johannes en Maria met de Man van Smarten, Johan Maelwael. Coll. Musée du Louvre.
|
Kunstenaars van naam en faam
Kennelijk heeft Johan Maelwael de wind mee, want zodra hij in Parijs opduikt, werkt hij in opdracht van Isabeau de Bavaria, koningin van Frankrijk. Zou haar nicht Catharina van Beieren-Holland, onze Gelderse hertogin hem aanbevolen hebben? In 1397 komt hij in dienst van Filips de Stoute, hertog van Bourgondië. Hij introduceert zijn Nijmeegse neven Herman, Johan en Paul van Limburg, die eveneens carrière maken, eerst bij Bourgogne en vervolgens bij Berry. Maelwael was nauw betrokken bij de inrichting van het Kartuizer klooster van Champmol, niet ver van Dijon, de laatste rustplaats van de leden van het Bourgondische Huis. Hierbij waren ook de schilders Henri Bellechose, Melchior Broederlam, Jean de Beaumetz en de beeldhouwers Claus Sluter en Claes van Werven ingeschakeld. De Bourgondische hertogen omringden zich door kunstenaars van heinde en verre. Waar Claus Sluter en zijn neef en leerling Claes van Werve vandaan kwamen is de vraag: Haarlem en/of Hattem? |
Het martelaarschap van Dionysus van Parijs, Johan Maelwael 1415, voltooid door Henri Bellechose, 1416. Om het schilderij te voltooien, kreeg Henri Bellechose van Johans weduwe pigmenten mee en maakte het af.
Collectie Musée du Louvre. Dionysus is als martelaar gestorven, ter dood gebracht door de Romeinen rond 250. Zijn graf werd een bedevaartsplek. Dagobert I, koning der Franken, stichtte er een abdij. Vanaf Clovis I, de eerste christelijke koning, zijn alle Franse koningen daar begraven. Bij de Franse Revolutie is veel verwoest, maar later weer opgebouwd. Ook in de 19de eeuw zijn opnieuw Franse koningen in de Saint Denis Basilique begraven.
Vanwege de kwetsbaarheid kwam dit schilderij niet naar de Maelwael-tentoonstelling in het Rijksmuseum A'dam
Collectie Musée du Louvre. Dionysus is als martelaar gestorven, ter dood gebracht door de Romeinen rond 250. Zijn graf werd een bedevaartsplek. Dagobert I, koning der Franken, stichtte er een abdij. Vanaf Clovis I, de eerste christelijke koning, zijn alle Franse koningen daar begraven. Bij de Franse Revolutie is veel verwoest, maar later weer opgebouwd. Ook in de 19de eeuw zijn opnieuw Franse koningen in de Saint Denis Basilique begraven.
Vanwege de kwetsbaarheid kwam dit schilderij niet naar de Maelwael-tentoonstelling in het Rijksmuseum A'dam